Με τα ποδήλατα στον Καράολο Αμμοχώστου!

Αυτή η φωτογραφία των δύο χαμογελαστών και ξέγνοιαστων αγοριών πάνω στα ποδήλατά τους λήφθηκε πριν 65 χρόνια, στο bρετανικό στρατόπεδο κράτησης Εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος, στον Καράολο Αμμοχώστου. Είναι η απαθανάτιση μιας φωτεινής στιγμής, σε μια σκοτεινή εποχή.

Τα δύο παιδιά, ο 8χρονος Ehud Leibner, δεξιά και ο κατά ένα χρόνο μεγαλύτερος φίλος του Levi Laub είναι μεν Εβραιόπουλα, αλλά δεν ήταν πρόσφυγες, ούτε φυλακισμένοι πίσω από συρματοπλέγματα στον κάμπο του Καράολου, όπως χιλιάδες άλλοι συνομήλικοί τους και άνθρωποι κάθε ηλικίας, εκείνη την περίοδο (1946-1949). Έμεναν με τις οικογένειές τους σε ενοικιαζόμενα σπίτια στην πόλη της Αμμοχώστου, αφού οι πατέρες τους, ο Joshua Leibner και ο Moish Laub, αντίστοιχα, ήταν οι δύο επικεφαλής της εσωτερικής διοίκησης του στρατοπέδου, για τους Εβραίους κρατούμενους.

Ο Joshua Leibner, σημαίνον στέλεχος των εβραϊκών κοινοτήτων, πριν από τη δημιουργία του Ισραηλινού κράτους, είχε σταλεί στην Αμμόχωστο, από την Παλαιστίνη. Ο Moish Laub, αξιωματούχος της Αμερικανο-εβραϊκής Επιτροπής Βοήθειας (American Jewish Joint Distribution Committee), είχε σταλεί στην Αμμόχωστο από τις ΗΠΑ. Ο πρώτος, ως Βοηθός Διευθυντής και ο δεύτερος, ως Διευθυντής του στρατοπέδου για τις υποθέσεις των Εβραίων.

Οι οικογένειες των δύο αντρών ανέπτυξαν στενές φιλικές σχέσεις μεταξύ τους και πολύ περισσότερο τα δύο αγόρια, που απολάμβαναν μιαν ελευθερία αυτονόητη γι’ αυτούς, αλλά άπιαστη για τους άλλους Εβραίους - να πηγαίνουν κάθε πρωί από τα σπίτια τους στο στρατόπεδο κράτησης, να διδάσκονται μαθήματα εβραϊκής γλώσσας, από κρατούμενους δασκάλους και να επιστρέφουν στη ζεστασιά της οικογενειακής εστίας.

«Μόλις φτάναμε με τον Levi Laub στην πύλη του στρατοπέδου κράτησης», μου είπε ο 75χρονος σήμερα Ehud Leibner, που τον συνάντησα την περασμένη Τετάρτη στη Λευκωσία, λέγαμε στους Βρετανούς φρουρούς τα αρχικά «AJDC», (δηλαδή American Jewish Joint Distribution Committee) και αυτοί μας άνοιγαν και μπαίναμε μέσα για τα μαθήματά μας. Ξέραμε ότι οι άνθρωποι που συναντούσαμε στο στρατόπεδο, που ήταν κρατούμενοι, όπως ο δάσκαλός μας και η οικογένειά του, δεν μπορούσαν να βγουν από αυτό. Όμως, δεν ξέραμε γιατί τους απαγορευόταν η έξοδος, δεν μιλούσαμε ποτέ γι’ αυτό, ούτε και μας ρώτησε κανένας, και συνεπώς δεν το σκεφτόμαστε. Μόνο όταν μεγαλώσαμε, καταλάβαμε τι συνέβαινε».

Ο Ehud Leibner μού είπε ότι χρησιμοποιούσαν τα ποδήλατά τους προς και από το στρατόπεδο, όταν ήταν καλός ο καιρός. «Αν ο καιρός δεν ήταν καλός, ο Πρόδρομος Παπαβασιλείου μάς έστελνε ταξί να μας πάρει. Χθες κουβεντιάσαμε με τη σύζυγο του Ισραηλινού πρέσβη και μου είπε, ''όταν έρθεις στο αεροδρόμιο, ένα ταξί θα έρθει να σε πάρει''. Ένιωσα ν’ ανατριχιάζω, γιατί θυμήθηκα ότι τα πρωινά που έβρεχε, οι γονείς μου μού έλεγαν ''το ταξί θα έρθει να σε πάρει''.

Και σκέφτηκα ότι μετά από 65 χρόνια, πάω πίσω στην Κύπρο και ένα ταξί θα έρθει να με πάρει…».

πηγή: Εφημερίδα "Η Σημερινή"